Nesne ilişkileri teorisi, ego, ve benlik psikolojisi ‘self’ kavramını birbirlerinden farklı şekilde öne sürmektedirler ve benliğin gelişim aşamalarını ilgili olduğu hastalıklarla birlikte kendi açılarından açıklamaktadırlar. Farklı teoriler farklı bakış açıları demektir ve tedavi aşamasında da farklı terapiler yapılmaktadır Benlik beş bin yıldan beri doğu ülkelerinde metafizik ve din alanlarında araştırılmaktadır. Budizm e göre ‘benlik’ patolojik bir şeydir ve insanın kendisiyle ilgili her şey, egosu, kendilik hissi bunların hepsi bir illüzyondur ve acının başlıca kaynağıdır. Bu yüzden Zen ustaları ( Zen, Budizm okullarına verilen addır ve bu yerlerde Budistler yetiştirilir aynı zamanda zen kelimesi oturarak meditasyon anlamına da gelmektedir.) duygusal problemlerin yerine aklın ve dünyanın gerçek doğasıyla ilgilenirler. Çünkü kendilik insanı acıya sürükler, asıl aydınlanma insanın dünyanın gerçeklerini ve aklın doğasını bilmekle sağlanmaktadır. Öbür taraftan Budistler duygu olarak bir tek acıyla ilgilenirler ve acıyı insanların başkalarına bağlandıktan sonra, bu bağı kaybettiklerinde duydukları his olarak kabul ederler ve bu yüzden kimseye aşık olmamayı, birine bağlandıktan sonra kaybedip acı çekmekten iyi olarak savunurlar. Yani felsefeleri, kimseye bağlanma yoksa bağlanır ve kaybettiğinde acı çekersindir. Budizm’in gelişimsel teorisi yoktur bunun yerine kendiliğin beraberinde getirdiği hastalıklarla ilgilenirler. Öbür taraftan batılıların gözünden benlik kavramına baktığımızda iki yüzü aşkın psikoterapi çeşidini görürüz fakat birçok psikoterapi çeşidi olmasına rağmen çok az bir kısmı benlik kavramını yanılsama olarak görmektedir. Çoğu çalışma benliği güçlendirmeye çalışmakta, acı ve zevk alanına yönlendirmektedir. Batılı psikoterapileri gösteren beş çeşit meta psikoloji (parapsikoloji) vardır. Bunlardan ilki Freud, Anna Freud, Hartmann, Horner un fikirlerini içeren ego psikolojidir. Bu dal egonun vasıflarının ve kapasitesinin gelişmesini inceler. İkinci olarak nesne ilişkileri teorisidir ve terapide, kişinin bebeklikteki gelişimini ve danışanın ilişkilerini inceler. Bir diğer tedavi çeşidi benlik psikolojisidir. Terapideki kişinin gerçekler yerine kendi doğrularına yönelmesi ve onlara göre davranış sergilemesini ve bu konudaki gelişmelerini incelemektedir. Reich ve bio enerjik gelişim psikolojisi de bu parapsikoloji teorilerinden biridir. Benlik ve duyguların doğruca bedenden kaynaklandığını düşünmektedir. Son olarak da bilişsel davranışsal terapi vardır, bu terapide uygunsuz benlik düşüncelerinin bilişsel durumunu incelemektedir. Terapi benlikle ilgili davranışları değiştirmeyi ve farkındalığı kazandırmayı amaçlamaktadır. Ben ötesi psikologlar psikolojik evrimin hiyerarşik aşamalarla geliştiğini öne sürmektedir. Varoluşçu psikologlar ise insanların yaşamın acısını tolere etmeleriyle ve gittikçe güçlenmeleriyle iyileştikleri fikrine karşı bir düşünce sunmaktadırlar. Varoluşçu psikologlar ben ötesi psikologların teorisine karşıt bir düşünce geliştirmişlerdir.
Günümüzde meditasyonlar terapilerde kullanılmaktadır. Zen ustaları farklı meditasyonları farklı amaçlar için kullanmaktadırlar. Meditasyonlar egoya duygularıyla başa çıkabileceği teknikler öğretmeyi amaçlamıştır.
Son olarak insanın kendisiyle olan asıl problemi insanlık ve ilişkilerle ilgilidir aşk, ilişki duygular, hayatta yaşamayı öğrenmenin, aydınlanmanın doğusu batısı güneyi kuzeyi yoktur.
Makaleyi İngilizce'den tercüme eden ve özetleyen:Şeyma Kama
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder