Rorschach algısal task olarak tasarlanmış olsa da aslında kişilik yapılarını degerlendirmede katkıda bulunabilir. (Rorschach, 1942).Baughman (1965) Rorschach testinin mürekkepleri,renk degişkenleri ve figür-zemin ilişkilerini ve bunların yanında ki diger ihmal edilen uyarıcı özellikleri ayarlamak için girişimde bulunmuştur. Bunun yanında projektif testlerde testin fiziksel uyarıcı özellikleirnin önemli olmasına ragmen Murstein,(1963) yapı kavramını ifade etmektedir. Rorschach mürekkep lekelerini Rabin(1959) 5s oranıyla ayarlamıştır.Bunlar(boyut,degerlendirme,aktivite ve kuuvet) Meer (1955) te bu kartları zor seviyeleri yargılamak ve kişisel tercihleri oranlama olarak degerlendirmiştir.Fakat bazı araştırmalar kartların kişilerin cevaplarıya belirlenmesiyle ilgisinin garanti olmadıgını göstermektedir.Önemli varsayımların biri altında çeşitli Rorschach puanlama kategorilernin gelişmiş oldugu belirleyiciler elde edilmiştir(formu,gölgeleri,şekilleri vs )Çok boyutlu ölçüm teknikleri psikofiziksel ölcüm yöntemleriniyle uyaranın yapısını algılamaya izin veriri fakat zorlamaz. kisilik tek bir boyutla anlasılıp açıklanamayacak özellikler tasıyan karmasık bir yapıdır. Bu durum kisiliğin incelenmesinde birden fazla öğenin ele alınıp arastırılması gereğini beraberinde getirmektedir.Rorschach Testi 10 adet, mürekkep lekelerinden oluşmuş kart içermektedir. Bu 10 kart, Hermann Rorschach’nın yüzlerce kart içerisinden son olarak tayin ettiği 10 karttır. Bu seçimlerdeki temel hedefi ise kartların hem çok somut hem de tam olarak ne olduklarını göstermemesidir. Çok boyutlu ölçekleme bize benzerlik ve farklılıklara göre değişik nesnelerin mümkün olan en az boyuttaki en iyi düzenlemesine ulaşma imkanını da vermektedir.Aynı zamanda farklılıkların yanında benzerliklerin ortaya konulmasında da yararlanılan bir yöntemdir.
Bu çalışmanın asıl amacı 10 Rorschach mürekkep lekelernin standart boyutlu ölçekleme araçlaryla temel boyutlarını araştırmaktır.Bu çalışmada 49 psikiyatrik hasta ve 29 klinik psikologtan oluşan iki deney grubu vardur.9 psikiyatrik hasta seçildi.Kalan 49 hasta aday gösterildi ve onları temelinde yetenegi okumak ve sözlü görevlere konsantre olmak vardı.Toplam 27 kadın ve 22 erkegin yer almıştı ve psikoz,nevroz,kişilik bozuklugu,beyin hasaru ve zihinsel gerilik vardı ve farklı yatıs süreleri mevcuttu.Bu deney grupları kognitif birleşme olarak etiketlendi.
Rorschach mevcut çalışmaların temelinde ve Literatürlerde, aşağıdaki uyarıcı kalibrasyonları
elde edilmiştir:
1. Öğrenci tercih-Bu değerler temsili Lise öğrencileri dayalı tercihlerdir(Hershenson, 1949).
2. Nevrotik tercih-Bu değerlerde kararsız için her inkblot için "gibi" yanıt yüzdesi elde edildi. (Nörotik) 5s (Wallen, 1948).
3. Psikotik tercih-Bu derecelendirmeye elde edilen lekeler için popülerlik sıradaydı.Anormal (akıl hastalarını, öncelikle psikotik)örnek (Wysocki, 1956).
4. Karma-grup tercihi-Bu skalaları Wysocki's (1956) popülerlik fakat öncelikli normal faktör üzerinde, sırada tercihlerini analiz yapan iki büyük tercih vardı ve Wysocki sonucuna faktörler dışa dönüklük ve uyumsuzluk etiketli. Bu faktör etiketler kart türüne göre edildi faktör işaretleme.
5.Cinsiyet yanıtı- Bir cinsel tepki ortaya çıkarmak için kendi eğilimine saygı
istendi ve amaç mümkün olduğunca kartlarını çok cinsiyet veya cinsel ilişki yanıt olarak vermek (Pascal, Reusch, Devine & Suttell, 1950).
6. Verimlilik-George (1955) üniversite örgencilerine her karta cvp vermelerini istedi.
7. Z karmaşıklığı-Beck (1961) frekans kaydetti.Her kartın bütün yanıtlarını ve kartlarını sıraladı.
8. Değerlendirme, kudret ve aktivite-Rabin (1959)üniversite öğrencilerinden anlamsal
oranı istedi her mürekkep lekesi diferansiyel ölçekler, değerlendirme, potens işaretleme
ve etkinlik. Kartların ardından faktör yükleri dayalı üç değişkenin her biri sıralanır edildi
değerlendirme, kudret ve aktivite için.
9. Güçlük-reaksiyon süresi-Brosin ve Fromm (1942) reaksiyon süresine dayalı rapor elde etti.
10. Zorluk yargı-Bu derecelendirmeye dayalı edildi
erkek üniversite öğrencilerinin Meer's (1955) çalışması kolaylığı veya mürekkep lekeleri kartlarından rütbe istendiBir kart bir yanıt bulmak için zor.
11. Form düzeyi-Meer (1955) da bildirdiilk form düzeyi için mürekkep lekeleri ve rütbeleriydi.
Bir küçük erkek üniversite öğrencileri tarafından verilen cevaplardı.
12. ret-Richards Frekans (1958) rapor
Fosberg ki, 4411 Rorschach kayıtları,red edilme sıklıklarını oranladı.
Çok boyutlu ölçekleme analizi Rorschach gelişimi için olası bir alternatif yöntem sağlamıştır.Bu çalışmada çok boyutlu ölçeklemeyle Rorschach anlatılmıştır.Bu sonuçlara
göre puanlama kategoriler geliştirilmiştir.Burada ilginç bir noktaya deginilmiştir ki o da deney grubundaki klinik psikologlar ve psikiyatrik hastalıgı olan insanlar arasında yapılmış olmasıdır.Sonuçlanan tabloya göre iki gruptada benzerlikler elde edilmiştir.Hasta ve psikologlar bilişsel entegrasyon olarak bazı kartları aynı algılamışlardır. Bir bütün olarak yoğun diyeceğimiz kartlarda beden imgesine gönderme yapmakta, diğer ayna şeklindeki kartlarda nesne ilişkilerine ve kişiler arası tasarımlara gönderme yapmaktadır.Wiggins(1966) Her iki projektif test ve psikofizikselyargılama yöntemleriyle kişilik testi uygulamış öğeleri aynı mantık üzerine dikkat çekmiştir .
Makaleyi İngilizceden tercüme eden ve özetleyen:MERİH ÖNER
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder