Bugünkü düşüncelerini Fromm’un görüşlerine dayandıran yazar, Erich Fromm’un psikanalitik çalışmalarındaki yaklaşımlarını paylaşmak üzere yazısını kaleme almıştır. Fromm’un, “Toplumsal Karakter” ve “Toplumsal Bilinçdışı” kavramlarının, şimdiki ve geçmişteki klinik çalışmalarla olan ilişkisini değerlendirmiştir.
Fromm, hastalara, önyargıyla ve hemen etiketleyerek kategorize etmek yerine, her hastaya açık bir zihinle yaklaşılması gerektiğini savunmuştur. Bu yüzden, bir psikanalist, her seansta yaratıcılığını ve canlılığını diri tutmakla sorumludur.
Terapi süresince ılımlı, ilgili ve koruyucu olan Fromm; aynı zamanda katı bir çerçeveye de sahiptir. Bir dinleyici olarak, hastasının anlattıkları hakkında zihni sürekli aktiftir.
Fromm’a göre, hastaların davranışlarında değişim veya gelişim olması için, bu kişilerin hayatlarında baskın olan karakterlere meydan okuması, onlarla baş edebilmesi gerekmektedir. Hastalar genellikle başkalarıyla olan ilişkilerini anlayabildikleri zaman kendilerini daha iyi hissedip, daha az kaygı duyarlar. Fromm bu düşüncesini desteklemek için, işlerinde ve profesyonel yaşamında çok başarılı olan birinin özel hayatında çatışmalar ve sorunlar yaşayabildiğini örnek vermiştir. Bundan dolayı terapide, hastaların sadece toplumsal onaylanmışlıklarını içeren öyküleri yerine, özgün ve tamamen kişisel tarafları üzerinden konuşulması gerektiğine inanır. Yani, bir hasta terapi odasında sadece toplumsal karakteriyle değil, tüm varlığıyla bulunabilmelidir.
Toplumsal karakter, kişilerarası ilişkilere bağlı olarak sürekli değişir. Yetişkinler ve çocuklar, önemli kimseler veya katı kurallar karşısında değişebilir veya başkalarını değiştirebilirler. Bu gibi dışsal deneyimler, kendimiz ve başkasıyla olan içsel deneyimlerimizi de şekillendirir. Fromm’a göre Sosyal karakter; bilinçsiz, farkında olmadan ve hiçbir öğrenme sürecine bağlı olmadan gerçekleşir. Bu noktada, toplumda ortak olan bir bilinçaltından (social unconscious) söz edilebilir. Toplumsal bilinçaltı, toplumun tüm üyeleri tarafından bastırılır.
Fromm karmaşık bir analitik ve felsefi altyapıdan geldiği için, düşüncelerinde Museviliğin, Freud’un, Marx’ın, Avrupalı filozofların karışımı vardır. Aynı zamanda, Hitlerin Almanya’da baskıcı olduğu dönemde, oradan kaçmak zorunda da kalmıştır. Bu deneyimleri, şüphesiz ki onun politik, toplumsal ve kişisel görüşlerini etkilemiştir. Bu yüzden farklı yaşam öykülerine göre, kişilerin terapideki yaklaşımları ve sorunları çözme yöntemleri değişiklik gösterebilir. Fromm’un psikanalizi “toplumsal karakter” ve “toplumsal bilinçdışı” kavramlarıyla birlikte kullanması, geçmiş deneyimlerinin analitik kuramını da şekillendirdiğinin bir göstergesi olmuştur.
Makaleyi İngilizce'den tercüme eden ve özetleyen: Duygu Uzunur
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder