Murray'in, Thematic Apperception Test (TAT) gibi metodolojiye katkıları ve teorileri kabul görse de hakkettiği değer verilmemiştir. Günümüzde kişilik araştırmaları tamamen, uygunsuz davranış örnekleri üzerinde yapılan geleneksel diyebileceğimiz laboratuar deneylerine dayanmaktadırlar. Bu araştırmalar genelleştirilebilirlik ve yenilebilirlikte büyük kısıtlamalar içermektedir.
Anlamlı ve stabil bilgi elde etmek için; çalışılan kişilere özgün, güçlü değişkenler kullanmak ya da durumlara veya olaylara karşı yanıtları anlamlandırmak gerekmektedir.
Murray'in teorisi Freud teorisinin geliştirilmiş ve düzenlenmiş halidir. Freud teorisi gibi o da ağırlıklı olarak motivasyon ve psikodinamik analize odaklanır ancak psikoanalizden farklı olarak bilinç dürtülerine bilinçaltıyla eşit derecede önem verir. Bu açıdan ego psikologlarına benzer ve çalışmaları normal ve anormal davranışları değerlendirmek için oldukça uygundur. Teorisi diğer bakış açılardan da oldukça bütünleyicidir. Adler'in “yaşam stili” konseptine benzer şekilde ana bir dürtünün tüm kişiliği etkileyebileceğini söyleyen “egemenlik” konseptini vurgulamıştır. Jung'a benzer şekilde kişinin davranışının geçmişteki durumuna göre geleceği kavrayışıyla belirlendiğini belirtmiştir. Duruma ve kişiye eşit önem verirken ikisi arasındaki ilişkiyi vurgular.
Murraya göre davranışın en etkili ünitesi spesifik bir davranış veya eylem değil güdülerdir; güdüler (ihtiyaçlar) kendileri de değiştirilebilir olan eylemlerin anlamını belirler. Güdüler bilinç ve biliçaltı düzeyde değerlendirilip uygun düzeyde işaretler sağlanır. Çevre birçok değişkenden oluşan, ihiyaçların karşıtı baskılar tarafından temsil edilir. Murray çevrenin iki perspektiften oluşması gerektiğini düşünmüştür; kişi tarafından algılanan subjektif dünya ve diğerleri tarafından algılanan objektif dünya. Bunu aynı tip değişkenleri alfa baskılar ve beta baskılar olarak sınıflandırarak yerleştirmiştir.
İdiyografik ve nomotetik yaklaşımları birleştiren araştırmaların; durumları ve olayların ortalaması alarak hesap hatasını önleme, kişi ve durum arası ilişkiye bağlı olarak kişinin farklı durumsal ihtiyaçlara farklı yanıtlarını değerlendirerek tek bir bakış açısına göre kanıya varılmasını önlemesi, kişiliğin kompleks yapısıyla boğuşulmasını önlemesi, kişilerde zaman içinde eş zamanlı gel git değişkenlerin değerlendirilebilmesi gibi avantajarı vardır.
Murray'in metodu yararlarının yanında oldukça masraflı ve zaman alıcıdır. Bunu önlemek için kişilerin kendi davranışlarını gözlemlemesi ve kaydetmesi sağlanabilir.
Psikologlar ister uyaran değişkenlerini, ister kişi değişkenlerini ve arasındaki ilişkiyi çalışsın, her iki değişkeni skorlamak ve sınıflamak için bir sisteme ihtiyaç duyacaklardır. Şimdiye kadar Murray'in teorisi bu faktörleri içeren en kapsamlı sistemdir.
Makaleyi özetleyen: Elif Arpacı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder