Merhamet odaklı terapi (CFT), evrimsel modelin sosyal zihniyet terapisi tarafından elde edilmiştir. Günümüzde yeni bir kavram olarak yer alsa da, bundan 2500 yıl öncelerde Budist öğretileri şefkatin ve merhametin insan için önemini açıklamıştır. Budist öğretilerinde “Siz Budistler merhametlisiniz çünkü öbür insanlar hiçbir şeyin doğasından haberdar değiller. Kendi kendilerine sevecen değiller, belki de Tanrı'nın yüzünden; ama bunun asıl nedeni, boşluğu tanımamalarından, olayların ve 'öz-benliklerinin' süreksizliğinden dolayı acı çekiyor olmaları” diye kendilik ve şefkat üzerine önemle durmuşlardır.
Merhamet Odaklı Terapi danışanlarına kendini sakinleştirme, kendini destekleme, fiziki ve duygusal gelişim üzerine odaklanma yollarını öğretmektedir. CFT olması gereken durumu, çeşitli terapötik ilişkilerin oluşturulması ve çeşitli stratejilere aracılık yapan bütün terapi yaklaşımlarını uyguluyor. Bu terapi yeni bir okul ve daha çok bilgelik için yararlanılan Doğu ile Batı yaklaşımlarında insanların değişimine yardımcı olmak için kullanılıyor. Bu terapiye bir değeri de sosyal davranış ile ilgilenen Budist ve Batı psikolojisi arasındaki bağlantıyı araştıran sosyal bilimciler vermektedir.
Merhametli zihin eğitimi danışanlarına merhametli olmayı, kendileri ve başkaları için çeşitli merhamet yaklaşımları geliştirmekte yardımcı olabilecek özel yollar ve teknikler öğretir. Terapi süreci ve adımları: terapist danışanları ile terapötik bir ilişki inşa edecek ve hikâyelerini paylaşacaktır. Terapistler daha sonra danışanları ile uyguladıkları bu yollu denemenin onları nasıl hissettirdiği hakkında tartışma yapabilirler.
Terapide danışan 3 aşamalı olarak; paylaşmak, bunlar senin suçun değil durumuna odaklanması ve kendine merhamet etmeyi, şefkat göstermeyi geliştirme süreçlerinden geçer.
Terapi ilk aşamada paylaşmada; danışanların korku geçerliliği, acı deneyimleri, tehdit hassasiyetleri, güvenlik davranışları /stratejileri ve temel inançları mantıklılaştırılır. Eleştiri ya da iç zorbalığı güvenlik stratejileri (yani fonksiyonları) olarak tanımlar. Danışana üç daire modeli; tehdit ve kendini koruma sistemi, teşvik ve kaynak arama sistemi, rahatlatıcı ve memnun edici sistem öğretilir. Aynı zamanda danışana düşüncenin, hafızanın ve hayallerin beyni nasıl etkilediği açıklanır.
Terapist ikinci aşamada danışanın bunlar senin suçun değil durumuna odaklanarak çalışıyor; danışanda olan kendini koruma ve dayanak sistemleri yavaş yavaş geliştirerek yapılandırılması ele alınmaktadır. Terapist danışanına bir başarısızlık sonrasında kınanma, utanç ve suçlanmadan dolayı insanların öfkeli ya da itaatkâr tutumlar gösterebileceğini açıklar.
Terapi son aşamada kendine merhamet gelişimini ele alır. Terapist danışanı terapötik bir ilişki sürecinden geçirir ve dikkatli bir şekilde katılıma, davranışa, düşünceye ve duygulara tekrar tekrar odaklanır. Terapist danışanlarından kendi ya da başkaları için mektup yazmalarını ve hayal kurmalarını ister. Bu yöntemi bir rahatlama ve sakinleşme yöntemi olarak kullanır. Terapist danışanları kendi kimliğine merhamet etmeye yönlendirilir. Danışan kendinde, hedeflerinde ve geleceğinde merhamete ve şefkate odaklanarak hayalinde canlandırma(örn; merhametli birinin kendi ile konuştuğunu hayal etmesi), uygulama ve tekrarlama ile bu terapiyi tamamlar.
Referans:
Gilbert P. (2007) “Compassion Focused Therapy and Compassionate Mind Training”.
Makaleyi özetleyen: Fatma Avcı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder