Bireysel psikolojinin kurucusu A. Adler’e göre, insanların diğerleriyle ilişki kurmak yönünde doğuştan gelen bir potansiyeli bulunmaktadır. Sosyal ilgi, topluluk duygusu ya da toplumsal duygu (community feeling) anlamını taşımakta olup arkadaşlık, empati, sempati, işbirliği, dayanışma, tolerans, ilgi ve bakım göstermeyi içerir. Sosyal ilgi, Adler’in ‘yaşam görevleri’ (life tasks) adını verdiği iş ilişkileri, arkadaşlık ilişkileri ve aşk ilişkilerinde kendini gösterir. Adler, her insanın bu alanlardaki ilişkiye olan gereksinimine, bu ilişkileri sürdürme ve geliştirme biçimine önem vermektedir. O’na göre, her birey yaşamı süresince bu görevleri yerine getirmek için uğraşır. Adler’e göre, insan olumlu sosyal dürtülerle motive olmakta ve kişisel kazançlarından toplum çıkarları uğruna vazgeçmelerine yol açan sosyal bir güdüyle güdülenmektedir. Böylece toplumsal bir çıkar uğruna kendi gereksinmelerini arka plana atabilmektedir. Bu çalışmada yaşam görevlerinden “aşk” ele alınmış ve erişkinlik dönemi romantik ilişkilerinde önemli etkiye sahip olan ergen romantik ilişkileri ve sosyal ilgi arasındaki ilişki incelenmiştir. Erişkinlikte evlilik ilişkilerindeki uyumun sosyal ilgiyle pozitif ilişkisi göz önüne alındığında, ergen romantik ilişkilerinin incelenmesi ve karşılaşılan sorunlarda sergilenen davranışların belirlenmesi önemli görülmektedir. Bir başkasına ilgi göstermenin, onun gözüyle bakabilmenin, dayanışma içinde olmanın, diğerinin gelişimine katkı sağlamanın ve ortak kazançlar peşinde olmanın ilişkiyi güçlendireceği düşünülmektedir. İlk olarak ergen romantik ilişkilerinde fiziksel istismar, duygusal istismar ve soruna yönelme ile sosyal ilgi arasındaki ilişki incelenmiş, sosyal ilgi ile duygusal istismar ve fiziksel istismar arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunurken, sosyal ilgi ve soruna yönelme arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Bireysel psikolojiye göre eşler arasındaki şiddette birey eşini kontrol etme amacı taşımaktadır. Bu bireylerin sosyal ilgi düzeyleri düşük olup, bunların tedavisine yönelik uygun yaklaşım Adler’in Bireysel Psikoloji yaklaşımıdır. Ayrıca, literatürdeki diğer araştırmalar sosyal ilgi ile espri duyusu, özgecilik, özsaygı ve öz-yeterlilik arasında da ilişki olduğunu göstermektedir. Bu özelliklere sahip olmanın sorunları olumlu bir yaklaşımla ele alıp saldırgan veya kaçıngan bir tavır göstermeyi azaltacağı düşünülmektedir. Bu nedenle bu araştırmada başkalarının refah ve mutluluğunu düşünme, güven ve bakım verme, ilgi gösterme, işbirliği ve dayanışma, empati, sempati ve yakınlığı içeren sosyal ilgi ile duygusal ve fiziksel istismar arasında negatif, soruna yönelme ile pozitif ilişki bulunmuş olabilir. Araştırmada son olarak cinsiyete göre ergenlerin sosyal ilgi, fiziksel istismar, duygusal istismar ve soruna yönelme davranışları arasında anlamlı fark olup olmadığı araştırılmış, buna göre kızların sosyal ilgi ve soruna yönelme düzeyleri erkeklerden anlamlı ölçüde yüksek bulunurken, erkeklerin fiziksel istismar düzeyleri kızlardan yüksek bulunmuştur. Duygusal istismar açısından cinsiyete göre anlamlı fark bulunmamıştır. Bu araştırmanın bulgularının, yetişkinlik dönemi romantik ilişkilerine temel oluşturan ergenlik romantik ilişkilerin anlaşılması açısından önemli olduğu düşünülmektedir.
Referans:
Kalkan,M.(2010).Ergen Romantik Ilişkilerinde Duygusal İstismar, Fiziksel İstismar ve Soruna Yönelmeye Adlerian Bir Bakış: Sosyal Ilgi.Anadolu Psikiyatri Dergisi,11:242-247.
Makaleyi özetleyen: Melek Dökmetaş
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder