Lilypie Trying to Conceive Event tickers

28 Aralık 2010 Salı

Makale Özeti: A History of Psychology in Autobiography

Teorisyenler için kendilerini diğer insanların nasıl davrandığını açıklamak için geliştirdikleri teorilerin dışında bırakmak alışılmışın dışında bir şeydir. Burada işlenen konuda daha çok, sosyal bilişsel teorinin zeminini teşkil eden, insanın kişisel gelişim, adaptasyon ve değişimi süreçlerinin bütünün parçası olduğu fikri ele alınmıştır.
Sosyal bilişsel teoride, üç tip çevre arasında ayrım yapılmıştır. Maruz kalan, seçilmiş ve yapılandırılmış çevre. Burada önemli olan yapılandırılmış boyutun soyut bir psikolojik teoriden çok, önemli bir yaşam tarzı olduğudur.
Stanford’daki ilk araştırma programında Bandura, insanın kişisel gelişimi ve değişimi içinde sosyal modellemenin üzerine yoğunlaşmıştı. Öğrenmenin yaygın olan analizleri neredeyse tamamen kişinin eylemlerinin etkileri ve öğrenme üzerine odaklanmıştır. Açıklayıcı mekanizmalar, merkezi olmayan çevresel uyarıcı, birlik açısından tepkilere karşı bir yöntemdir. Bu çalışmalar sırasında davranışçılık kuramları ile sosyal öğrenme kuramının uyumsuzluğu ortaya çıkmıştır. Her yeni doğan bireyde deneme yanılma edimlerinin ödüllendirme ve cezalandırma sonuçları ile dil, gelenek, aileye ait adetler, mesleki yetkinlikler, eğitici, dini ve siyasal uygulamalar içinde aşama aşama şekillenen bir kültürden ibaret bir yaşam süreci olası değildir.
Günlük hayatta sosyal modellemenin üzerine konuşulmaya 1941 yılında Miller ve Dollard ın “Social Learning and Imitation” yayını ile birlikte başlanıldı. Bu yayına kadar bu konuda üzerinde konuşulabilecek başka yayın yoktu. Miller ve Dollard modelleme kavramını özel bir ayırıcı öğrenme durumu olarak yapılandırdılar. Bir model gözlemcinin eşdeğer bir tepki gösterdiği ve modelin desteği ile güçlendirdiği eğilimi taklit ederek davranmayı öğrenir ve bir çeşit sosyal ipucu almış olur. Ancak Bandura bu kavramı, etkenler, mekanizmalar ve gözlemsel öğrenme ilişkisi eksikliği yüzünden eksik bulmuştur. Bu eksik görüş yıllarca araştırma sahasını kısıtlamıştır. Kişilik ve gelişim teorisyenleri modellemeyi, kişilik modellerinin birleşimini içeren bir kavram olarak belirttiler. Bu belirleyici özellikleri tanımlamak ve modelleme sürecini açıklamak oldukça güçtü ancak Bandura bu öğrenme modunu modelleme olarak kavramsallaştırdı.
Bandura daha sonra sosyal öğrenme kuramı üzerine eklemeler ve geliştirmeler yapmaya devam etti. Ayrıca pek çok farklı teoriden de faydalandı. Yenilenen ve gelişen kuram, bu sayede ilk halinden daha geniş kapsamlı olmayı başardı. Artık sosyal bilişsel kuram, kendini sosyal uygulamalara bırakmıştır.

Referans:
Gardner Lindzey (Editor), William McKinley Runyan (Editor), (March 15, 2007). A History of Psychology in Autobiography, American Psychological Association (APA); 1 edition

Makaleyi özetleyen: Sumeyra Tayfur

Hiç yorum yok: