Bu makale William Glasser’in ve Alfred Adler’in gerçeklik terapisine Bireysel psikoloji ışığında nasıl yaklaştıklarını, benzerliklerini ve farklılıklarını araştırmıştır. İki modelin tarihsel, teoritiksel süreçlerini ve problemlere yaklaşma ve çözme perspektiflerini, töropatik amaçlarını ve tedavi tekniklerini karşılaştırmıştır. Sonuçta nerelerde sınırlı kalıp nerelerde kuvvetli olabildikleri tartışılmıştır.
1870-1937 yılları arasında Alfred Adler bireysel psikoloji adında yeni bir kuram geliştirmiş ve Freud’tan ayrılarak kendi ekolü üzerinde çok çeşitli çalışmalar yapmıştır.
William Glasser 1925-1965 yılları arasında gerçeklik terapisini formüle etmiş 1965’te ‘Reality Teraphy’ adında bir kitap yayınlamıştır. Daha sonra Glasser, W.Power’dan etkilenmiş kontrol teori ve choice teoriyi de geliştirip bunları RT’ye uyarlamıştır. Bu teoriler nasıl ve niçin insanın davrandığı ile ilgilidir.
Bireysel Psikoloji ve Gerçeklik Terapisi, motivasyon ve kontrol konusunda benzer görüşleri paylaşır. Her ikisi de insan da bir kontrol arayışı olduğu konusunda uzlaşır ve bu kontrolün dış güdülerle(motivasyonlarla) değil, insanın sahip olduğu kendi gücü ile yapabileceğini savunurlar. Çünkü insan karar verme yetisine sahiptir ve sorumluluklarından tamamen kendisi sorumludur. Adler insanın en temel güdüsünün üstünlük çabası olduğunu kişinin aşağılık algısının üstesinden gelme çabası içerisinde olduğunu savunmuştur. Glasser ise bu konuda ‘senin için neyin doğru olduğunu biliyorum’u psikoloji ile dış motivleri açıklamaya çalışmıştır.RT içinde yer alan seçim terosi (choice theory) insanın temel ihtiyaçlarını beş ana maddede toplamıştır.Bunlar; hayatta kalma çabası, sevgi,güç,özgürlük ve eğlencedir.
IP ve RT tüm davranışların bir amacı olduğu ve bunların insanlar üzerinde etkili olduğu konusunda uzlaşır. Adler rüyaların bir amacı olduğunu ve insanın günlük yaşantısındaki problemlerine rüyalarında çözüm yolları aradığını onları çözmeye çalıştığını savunmuştur ve terapilerinde bunu kullanmıştır. Fakat gerçeklik terapisi bu konuda farklılaşarak rüyaların kontrol edilemez olduğunu bu yüzden terapide kullanılabilirliğinin çok küçük olduğunu savunmuştur.
Gerçeklik terapisinde Glasser sorumluluğu kişinin ihtiyaçlarını karşılama yeteneği olarak tanımlamıştır. Buna karşılık Bireysel psikoloji de sorumluluk kavramına vurgu yapmıştır. Adler ise sorumluluğu sosyal ilgi kavramıyla açıklamıştır. Sosyal ilginin temelinde toplum duygusu yani insanlarla iletişim vardır.Adleryan terapistler erken yaşta aile ile iletişime önem verirler; kişinin kişilik kazanmasında ailenin önemine vurgu yapmışlardır.Ailenin benlik algısını etkilediğine inanırlar.Bu nedenle bireysel psikoloji ekolüyle çalışan terapistler terapilerde sık sık aile ile görüşürler.Gerçeklik terapisi etkili bir danışan-danışman ilişkisini inşa etmeye, ve danışanın memnun olmadığı mevcut ilişkilerini düzeltme ve düzenlemeye odaklanır.Adleryan terapide,bir diğer kişiyle bağlantı kurmada sosyal ilgi gelişimine önem verilir,terapi sürecinde de buna odaklanılır.Gerçeklik terapisi kişinin geçmişiyle ilgili sadece başarılarını ele alırken Bireysel terapi geçmişten gelen öğrenilmiş hataların bireyin şimdiki yaşantısı üzerinde ne gibi yanlış hedeflere neden olabileceği üzerinde durup bunları değiştirmeyi amaçlar.
Makaleyi özetleyen: Zeynep Acar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder