Lilypie Trying to Conceive Event tickers

30 Aralık 2010 Perşembe

Makale Özeti: Çocukların İçsel Temsilleri, Empatisi, ve Fantezi Oyunu: Sosyal Biliş ve Nesne İlişkileri Ölçeği’nin Bir Geçerlilik Çalışması

İçsel temsiller (internal representations) çocukların gelişimlerinde önemli bir yere sahiptir. İçsel temsiller çevresel ipuçlarının, algılanan uyarıcıların anlamlı bilişsel sembollere dönüştürülmesi anlamına gelmektedir. Bu içsel temsiller geçmişteki bireylerarası deneyimlerin şimdiki bireylerarası işlevi etkileyen bir mekanizma olarak düşünülür. İçsel temsilin bireylerarası işleve ve bu işlevle ilgili bilişsel ve duygusal süreçlerle ilgili olması gerektiğini iddia eden teorisyenler vardır. Bilişsel ve duygusal süreçleri araştırmak için genellikle hikaye tamamlama görevleri, anketler ve yapılandırılmış oyun görevleri kullanılmıştır. Bunların yanı sıra geleneksel projektif materyallerde, çocukların içsel temsillerini araştırmada kullanılmıştır. Şimdiki yapılan bu araştırmada iki şey amaçlanmıştır. Bunlardan birincisi oyundaki bilişsel ve duygusal süreçlerle, yardımseverlikle ve empatiyle ilgili olan içsel temsilleri araştırmaktır. İkincisi ise içsel temsiller ölçeğinin geçerliliğini araştırmaktır (Projektif Hikayeler için Sosyal Biliş ve Nesne İlişkileri Ölçeği).
Bireylerarası işlevleri gelişen çocuklar, anne-babalarında bekledikleri tepkiye göre davranışlarını yönlendirmeye başlarlar. Çocuk ve ebeveyn arasındaki ilişkinin içselleştirilmesi çocuğun bireylerarası davranışlarını etkilemeye hayatı boyunca devam eder. İçsel temsiller ve çocukların işlevleri arasındaki bağı bireylerarası farklılık göstermektedir. Bebeğin bağlılık durumu bireylerarası işlevi ve diğerlerine karşı duygusal sorumluluğunu etkilemektedir. Mesela güvenli bağlılığı olan bebeğin 4 yaşına geldiğinde empati kurması güvensiz bağlılığı olan bebeklere göre daha yüksektir. İçsel temsillerin boyutları öğretmenler tarafından puanlanan öz saygı, dikkat ve arkadaşlarıyla birlikte çalışabilme yeteneği olarak belirlenir. Ayrıca çocukların ebeveynleriyle olan ilişkilerini algılamalarının ve yine öğretmenler tarafından puanlanan empatinin de, içsel temsilleri belirlemede etkili oldukları gözlenmiştir. Empatinin dışında, duygusal süreçler de motivasyon ve bireylerarası davranışlarda rehberlik etmede oldukça önemli rol oynar. Oyun çocukların duygularını açık bir şekilde gözlemleyebileceğimiz bir alandır ve bireysel farklılıkları vardır. Fantezi oyunun, çocuğun duygularını anlamada ve onun bu duyguları aktarabilmesinde önemli katkıları vardır. Çocuklar bu oyunlarda fantezilerini ve hayal dünyalarını kullanırlar.
İçsel temsilleri ölçmek için Sosyal Biliş ve Nesne İlişkileri Ölçeği kullanılmıştır. Bu ölçek Tematik Algı Testi hikayeleri gibi materyaller içermektedir ve içsel temsillerin yapısal boyutlarını içerir. Tematik Algı Testi’nin içerisinden 8 adet kart kullanılmıştır (1, 2, 3BM, 4, 13MF, 15, 17BM ve 18GF). Tematik Algı Testi’ nin kullanılmasının amacı çocukların sözel üreticiliğini belirlemektir. Bu çalışmada çocukların Tematik Algı Testi’nde anlattığı hikayelerde kullandığı kelime sayıları hesaplanarak çocukların sözel üreticiliğiyle ilgili veri elde edilmiştir. Çocuğun ve öğretmeninin raporu, çocuğun bir oyundaki davranışı ve anketler kriter olarak alınan ölçümlerdir. Çocukların içsel temsillerinin kendilerinin ve öğretmenlerinin çocukların empatileri (self-report & teacher-report) hakkındaki değerlendirmeleriyle ilgili olduğu ve aynı zamanda oyundaki fantezinin duygu ve kalitesine ulaşmanın da içsel temsillerde etkileri olduğu düşünülmektedir. Yaşları 8-10 arasında olan 86 tane çocuk üzerinde yapılan araştırmada kendilerinin ve öğretmenlerinin çocukların empatileri hakkındaki değerlendirmelerinin ve öğretmenlerinin çocukların yardımseverliliğiyle ilgili değerlendirmelerinin içsel temsillerle ilgisi olduğu kanıtlanmıştır. Tematik Algı Testi’ne alınan çocuklarda bireylerarası dünyaya karşı empatik bir yaklaşım sergileyenlerin içsel temsillerinin yüksek olduğu gözlenmiştir. Oyunlarda daha üretici ve organize edici olan çocuklarda içsel temsillerin kuvvetli olduğu görülmüştür.
Bu araştırmada yapılan bütün çalışmaların sonuçlarına bakıldığında empati, içsel temsillerle pozitif bir ilişki içerisindedir. İçsel temsillerin çocuğun oyunundaki bilişsel boyutu ve fantezinin kalitesiyle ilgili olduğu görülmüş fakat oyundaki duyguların içsel temsillerle hiçbir ilişkisi ortaya çıkmamıştır. Ayrıca Sosyal Biliş ve Nesne İlişkileri Ölçeği’nin geçerliliği de ispatlanmış bulunmaktadır.

Referans:
Niec, L. N., & Russ S. W. (2002). Children’s internal representations, empathy, and fantasy play: A validity study of the SCORS–Q. Psychological Assessment,14, 331–338.

Makaleyi özetleyen: İlkay Azak

Hiç yorum yok: