Adleryan ekolünün kariyer seçimi ve memnuniyeti konusunda savunduğu kavramlarının etkisi olduğu düşünülmektedir. Adler’in teknikleri ; doğum sırası değerlendirilmesi , erken hatıraların yorumlanması,yaşam tarzı analizi, bireyin dünyaya ve kendine karşı motivasyonları hakkında büyük bir bilgi ve genel yönlendirme sağlar.Bu araştırmada danışanların kariyer seçiminde Adler’in geliştirdiği kavramların ne ölçüde etkisi olduğu incelenmiştir.
Adler’in teorisine genel bakış ve ifade
Bireysel psikolojinin kavramlarından ilki; bütün insanlarda varolduğunu savunduğu aşağılık duygularının insanların ödünleme yoluyla üstünlük duygusuna çevirmek için uğraştıklarını söyler.Aşağılık duygusunun oluşumundaki ilk etken erken çevre yani ailedir.Ailenin tüm tutum ve davranışları bireyin kişiliği üzerinde kişiliği de yaşam stili üzerinde etkili olur.
Diğer temel başlık ise tüm davranışlarımızda bir amaç, bilinç ve duygu olduğudur.Tüm davranışlarımızın amaçlarımız tarafından güdülendiğini savunur.Ayrıca Bireysel psikoloji;insanın sosyal çevresinden ayrı ele alınamayacağını çevresi ile ilişki kuran bireylerin hislerinin ve tecrübelerinin daha iyi geliştiğini savunmuştur.
Kariyer seçimi bir bireyin yaşam ifadesi onun yaşam uzantısı olarak görülebilir.Birey kendi dünyasını şekillendirmede etkin bir güçtür mesela meslek seçimi buna bir örnektir.Fakat bunu yaparken ailenin ve yakın çevresinin etkileri yadsınamaz.Bu adaptasyon süresinin en önemli bileşenlerinden biri de doğum sırasıdır.Örneğin ilk çocuk anne ve babanın beklentilerini yerine getirmek için belirli davranış kalıplarını benimseyebilir. İkinci çocuk ise ilk çocuğu rakip olarak görür onun sivrilemediği alanlara yönelip başkaldırarak tanınmak ve dikkat çekmek ister. Adler’in temel projektif tekniklerinden diğeri erken hatıraları yorumlamadır. Kişinin belleğini pasif bir depo olarak görür ;ve klinisyen danışanın geçmiş yaşantılarından yola çıkarak danışanın bugün içinde bulunduğu duruma mantıksal çıkarımlar yapabilir.
1978 Mosak ve Holland's Self-Directed Search (SDS) tarafından yapılan çalışmada mesleki yönlendirme ve yaşam tarzı arasında bir ilişki olduğu desteklenmiştir.Bir başka çalışmada Hollanda'nın Mesleki Tercih Envanteri ile Thorne’s Life Style Analiz ölçeği karşılaştırılmış aralarında anlamlı bir korelasyon bulunmuştur. Özellikle, agresif-otoriter ve otoriter-otoriter yaşam tarzı yapılandırmaları arasında güçlü bir korelasyon kaydedilmiştir.Watkins kişinin yaşam tarzı ile mesleği uyumlu olduğunda,kişiler arası dinamiklerinin ve bireysel becerisinin olumlu yönde etkileneceğini söylemiştir.Adleryan klinik tekniklerini örnek alan Savickas Bireysel psikoloji çerçevesinde kariyer danışmanlığı yöntemini kullanmıştır.Danışanlara içgörü, kendini ifade yollarını ve başa çıkma stratejilerini sunmuştur.
Sonuç
Bireysel psikolojinin metot ve düşünceleri incelendiğinde iki temel problemle karşılaşılmıştır.Adler ekolü kariyer gelişimi ve buna müdahale için açık bir model bulamamıştır. Mevcud literatür;bireylerin yaşam tarzı analizleri,erken hatıraları gibi konuları değerlendirmiş ama bunlar belirli bir tekniğe dayandırılıp yeterince açıklanmamıştır.Adler danışma ve psikoterapi teknikleri etkilidir fakat kariyer danışmanlığında belirli tekniklere sahip olmadığı için bu konuda yetersiz kalmıştır.
Makaleyi özetleyen: Zeynep Acar
References
Godot, D.(2010).Adlerian Career Assessment & Counseling
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder