Richard bu makalesinde Lazarus’un geliştirdiği Multimodal terapinin, yöneticilerin ve çalıştırıcı koçların da başvurabileceği çok etkili bir model olmasının üzerinde durmuştur. Klinik uygulamalarının dışında Multimodal terapinin endüstriyel alanda ve iş yerlerinde de kullanilabilir olduğu görüşünü savunmaktadır.
Multimodal terapi yedi model üzerine kurulmuştur (BASIC-ID - behavior, affect, sensation, imagery, cognition, interpersonal relationships, and drug/biology) ve ilk görüşmede terapist danışana bu modellerle ilgili sorular sormaktadır. Hangisinde ya da hangilerinde problemler olduğunu saptadıktan sonra ise o modele odaklanarak sorunları çözmeye çalışmaktadır.
Bu model her ne kadar ilk bakışta Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT)’ye çok benziyor gibi gözükse de öyle değildir. Lazarus, bu terapi şeklini oluştururken teknik eklektizmden faydalanmıştır. Terapist, her bir danışanı için kişiye özel teknikler kullanmalı ve yedi modeli de (BASIC-ID) detaylı bir şekilde ele almalıdır.
Multimodal model ayrıca kişilik özellikleri ile mesleğin gereklilikleri arasındaki farkı saptamada da çok etkilidir. Bu alandaki problemler üzerinde çalışmak için davranışları ve kişilerarası ilişkileri (behaviors and ineterpersonal modalities) incelemeye öncelik verilmelidir.
Yönetici koçluk alanında multimodal model, problem odaklı olduğundan çok etkili olabilmektedir.
Makaleye göre Multimodal modelin eksik yönlerinden biri direkt olarak işle ilgili soruları içinde bulundurmaması. Ancak bu alanla ilgili detaylı sorular kullanıcı tarafından modele eklenebilir.
İlaç ve biyoloji kategorisinde, alkol veya uyuşturucu kullanımıyla ilgili direkt sorular problem oluşturabileceğinden bu konuyla ilgili sorular sorulması gerektiğinde daha dikkatli olunmalıdır.
Multimodal modelin hem klinik terapi alanında hem de koçluk, antrenörlük alanında kullanılabilir olması bakımından benzerlikleri vardır ancak farkların da belirtilmesi faydalı olacaktır.
Klinik alanda daha çok tanı üzerine yoğunlaşılır, danışan merkezli bir sistem uygulanır, terapi süresince herhangi bir gelişme varsa bu danışan tarafından değerlendirilir, terapi yüz yüze yapılır, ücret, danışan ya da sağlık sigortası tarafından karşılanır. Koçluk alanında ise daha çok, iş performansını geliştirme gibi konular üzerine yoğunlaşılır, koçluk alanında süreç, emir veya bilgi verme şeklinde sürdürülür, ilerleme ve gelişmeler sayısal değerlerle somut bir şekilde ölçülür, koçlukta telefon görüşmeleri ve e-mailler de kullanılabilir ve son fark da ücretlerin ödenme şeklidir. Ücretler şirket tarafından ödenir.
Multimodal terapi endüstriyel/organizasyonel alanda eğitim görmüş ve bu alanda çalışan psikologlar tarafından oldukça başarılı bir şekilde uygulanabilmektedir.
Makalede son olarak çalışanların, ilk başlarda alanları dışından birisinin onlar için faydalı olmayacağı, performansı artırmada bir etkisinin olmayacağının düşünüldüğü ancak uygulanmasından ve faydalarının somut bir biçimde görülmesinden sonra bu önyargının kalktığından ve artık oldukça faydalı görülmeye başlandığından bahsedilmektedir.
Richard, J. T. (1999). Multimodal Therapy: A Useful Model for the Executive Coach.
Consulting Psychology Journal, 51, 24-30.
Makaleyi İngilizceden tercüme eden ve özetleyen: Zeynep Arabacı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder