Bu çalışmada, psikodinamik geleneği bulan C.G. Jung takip edilmiştir. Çünkü bu gelenek; kişisel ve çift danışmalığında, insan kaynakları gelişiminde, çatışma yönetiminde, kişiler arası ilişkilerde, takım kurmada, koçlukta ve kariyer planlamada oldukça etkilidir. Ayrıca bu çalışma, Jung geleneği ve davranışçı gelenek arasındaki farklılıkları ortaya koyar.
Yaklaşık yirmi yıllık psikiyatri pratik deneyimi ve çalışmalarının ardından Jung, psikolojik tipler hakkında bir kitap yayımlamıştır. Bu kitapta Jung, insan kişiliğinin evrensel ve farklı yönlerinin analizini vermiştir. Jung’a göre bütün insanlar dört fonksiyonla donanmıştır. Bunlar; düşünme, hissetme, duygu ve sezgidir. Bu dört işlev, iki ayrı tutumla karışımlar yaparak, bir insanın bilinçli varlığına anlatım verebilmesi için sekiz ayrı seçenek oluştururlar. Bu tutumlar dışadönüklük ve içedönüklüktür. İnsanlar bu dört fonksiyonu da kullanırlar fakat hangi fonksiyonu daha baskın kullandıkları konusunda her insanın farklı seçimleri vardır. Jung’a göre farklı kişilik tiplerinin oluşmasında bu seçimler etkilidir. İçedönük insanlar, iç dünyalarındaki kendi düşünce, his, fantezi ve rüyalarını tercih ederken; dışadönük insanlar, dış dünyadaki olayları, kişileri ve aktiviteleri tercih ederler.
Jung, dördü dışadönük tutuma sahip olan diğer dördü ise içedönük tutuma sahip olan sekiz ayrı temel psikolojik tipin varlığını önermiştir. Bunlar; dışadönük düşünen tip, içedönük düşünen tip, dışadönük duygusal tip, içedönük duygusal tip, dışadönük duyusal tip, içedönük duyusal tip, dışadönük sezgili tip ve içedönük sezgili tiptir.
Bu durumu açıklamak için kullanılan basit fiziksel sistemler iki durumdan oluşur ve bunlara qubit adı verilir. Birinci qubit; Jung’ın dört psikolojik fonksiyonu olan düşünme, hissetme, duygu ve sezgi ile ilgilidir. Bunlar iki grup olarak temsil edilirler: birinci grup, düşünme ve hissetmeden oluşurken; ikinci grup, duygu ve sezgiden oluşur. Kişiliğin farklı tutumları (dışadönük, içedönük) ise ikinci qubit olarak adlandırılır.
Kuantum teorisi (bir atomun yörüngelerinde bulunan elektronların enerji seviyeleri arasındaki sıçrayışlar), matematiksel bir yapı olarak Jung’ın kişilik teorisine doğal bir çatı sağlar. Psikolojik kişilik oluşumunda bu iddianın hiçbir moleküler ve biyokimyasal temeli yoktur. Kuantum teorisi, Jung’ın tip dinamikleri fikrini ve karşıt psikolojik fonksiyon ve tutumların aynı kişide olabilmesini açıklamada etkilidir.
Referans:
Bickhard, M., Blutner, R., Hochnadel, E. (2010). Two qubits for C.G. Jung’s theory of personality. Cognitive Systems Research, 243-259.
Makaleyi özetleyen: Tuba Kocatepe
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder